Het millennium probleem van Kreta
opgelost?
De Diskus van Phaistos.
The Disk of Phaistos.
The millennium problem of Crete
solved?
De Diskus van Phaistos (Phaestos).
Ongeveer
1750 v. Chr. heeft iemand verslag gedaan van de trektocht van een groep
mensen
die in de bergen woonden en op zoek waren naar vlak land. Dit verslag is
bewaard
gebleven op een schijf van
klei en aan het begin van de 20ste eeuw gevonden
in Kreta
bij opgravingen van het paleis van Phaistos. Het
feit dat deze schijf, de z.g.
Diskus van Phaistos, is gevonden in een kamer waar ook enige heilige voorwerpen
waren opgeslagen, kan zeker niet dienen als bewijs dat de diskus ook een
heilig voor-
werp is, zolang wij niet weten wie hem daar heeft neergelegd en wanneer.
Het is heel
goed mogelijk dat de een of andere Griekse heerser de diskus vele eeuwen
later heeft
ontdekt en hem met andere antieke voorwerpen in een speciale kamer heeft
geplaatst,
of dat hij, zoals sommige mensen nu, dacht dat het een heilig voorwerp
was, omdat ook
hij het Hettitische (Luwisch) schrift niet kon lezen.
Momenteel
is de Diskus te zien in het Archeologisch Museum van Herakleion.
Het schrift
bestaat uit figuren die spiraalsgewijze in relief zijn aangebracht.
Bijna
een eeuw
lang heeft men verwoede pogingen
gedaan om het te ontcijferen, helaas
met een
onbevredigend resultaat, o.a. omdat men dacht dat het van Griekse oor-
sprong
was, (lineair A schrift).
Ook ging men
er van uit dat de figuren letters of lettergrepen voorstelden.
Het
schrift is waarschijnlijk afkomstig uit Kl. Azië (Anatolië) en
moet gelezen worden van
rechts naar links, de gebruikelijke leesrichting in het Midden Oosten.
Dat blijkt uit
enkele inscripties die gevonden zijn in Mallia (Kreta) en dateren van
1700 v. Chr..
Deze inscripties zijn wel in Grieks schrift geschreven en worden dus gelezen
van
links naar rechts. Er staan 2 pictogrammen op van dezelfde betekenis als
die op de
schijf, maar ze staan in de omgekeerde volgorde.
Wij hebben
hier te maken met een eenvoudig beeldschrift, dat bestond uit pictogram-
men en
gebruikt werd door de Hettieten. Iedereen kon het lezen onafhankelijk van
de gesproken
taal. Vrijwel zeker was dit schrift algemeen bekend en werd het op
internationaal
niveau gebruikt. Verschillende pictogrammen ben ik tegengekomen in de
beeldtaal
van de Azteken, zoals dat van de priester met een soort hanekam. Bovendien
lijken
de mannen een nauwsluitende
kap te dragen die ook voorkomt bij beelden uit een
oude Zuid-Amerikaanse
(?) cultuur.
Dit beeldschrift
moet gelezen worden in de richting waarin mensen kijken of lopen,
dus van rechts naar links.
Het is
zeer goed mogelijk dat het verslag oorspronkelijk op de schijf van een
boomstam
was ingekerfd en dat men het later heeft overgenomen op een schijf
van klei.
De ronde vorm
geeft aan dat het gaat over landeigendom.
Hopelijk
zorgt mijn vertaling er voor dat wij er aan het begin van het nieuwe millennium
in slagen
in elk geval één probleem van de afgelopen eeuw op te lossen.
[The
Filistijnen waren niet de oorspronkelijke bewoners van Kreta. Zoals blijkt
uit de
Bijbel,
Joshua 13: 1-3, woonden zij in het Midden-Oosten. Ze zijn door de Israeli's
verdreven
uit hun land en omstreeks 1200 v. Chr. (gedeeltelijk) gevlucht naar Kreta.]
Het verslag
van de trektocht begint in het midden op de kant
met de bloem in het midden en gaat
verder
op de andere kant.
Vertaling.
1.
In het koningshuis .... is een jonge prins die nog geen macht
heeft.
De roeispaan betekent dat hij het gebied gaat afbakenen, dat onder,
zijn heerschappij valt.
2.
Wij, een groep onderdanen, beginnen met een tocht door het bos.
3.
Wij hebben bij ons het metaal ...?..., een metalen speer met weerhaken,
vuur en enige godsbeeldjes van de god van het vlakke land, die echter nog
niet werken, omdat wij nog niet de bescherming hebben van een priester.
4.
De prins neemt de leiding over de groep.
5. Hij
brengt vuur, een "vork" [die toegang geeft tot de god Shamash]
en een hamer mee.
6.
Wij gaan verder door het bos en hebben nu de bescherming van een priester.
7.
Hij beschermt ons door de beste route aan te geven met behulp van een hoorn
en de vlucht van adelaars. De route leidt naar het zuiden met een kleine
afwijking
naar het westen.
8.
Er gaat een vrouw mee die een "vork, een "schotel", [beide verschaffen
haar
toegang tot bepaalde goden], en timmerhout bij zich heeft.
9.
De god van het vlakke land moet ons helpen om vlak land te vinden voor
timmerhout (timmerwerk), voor het gevogelte en voor hokken, wij worden
daarbij
beschermd door de priester.
10. De route
leidt naar het oosten, zoals de priester die ons beschermt, aangeeft
met behulp van een hoorn (hoorns) en de vlucht van adelaars.
11. Een groep
gaat verder door weiland (drassig land).
12. Zij hebben
timmerhout, een hamer en roeispanen voor een boot en gaan varen.
Zij varen stroomopwaarts. De boot gaat over vlak water. De priester zorgt
dat de god van het vlakke land zijn werk goed doet.
13. De route
leidt naar het westen, zoals de priester, die ons beschermt, aangeeft
met behulp van een hoorn (hoorns) en de vlucht van adelaars.
14. Er is (hout
voor) een hamer en er is vis.
15. Wij hebben
bij ons het metaal ...?..., een metalen speer met weerhaken, vuur
en enige godsbeeldjes van de god van het vlakke land, die nu goddelijke
kracht hebben door de bescherming van de priester.
16. De route
leidt naar het westen, zoals de priester, die ons beschermt, aangeeft
met behulp van een hoorn (hoorns) en de vlucht van adelaars.
17. (Ook) onze
groep loopt dan door weiland (drassig land).
18. Wij hebben
timmerhout, een hamer en roeispanen voor een boot en gaan varen.
Wij varen stroomopwaarts. De boot gaat over vlak water. De priester zorgt
dat de god van het vlakke land zijn werk goed doet.
19. Een boot
lijdt schipbreuk door toedoen van de weergod.
20. De prins
uit ons koningshuis heeft het overleefd, evenals de hamer en het
gevogelte, wij hebben nog de bescherming van de priester.
21. Er is land
met een bron en klei. Wij lopen rond door de omgeving.
22. Er is vuur
voor een "vork" van klei [om toegang tot de god Shamash te krijgen]
en wij worden beschermd door de priester.
23. Met behulp
van vuur, hoorns en de vlucht van adelaars wordt nu de richting
bepaald. De route leidt naar het zuiden, met een kleine afwijking naar
het oosten..
24. [Het eerste
pictogram is onleesbaar]. Er is timmerhout (timmerwerk) van de
vrouw en de priester beschermt ons.
25. Na een gevecht
nemen wij een schiereiland van deze vorm in bezit, het is vlak.
26. Er is bescherming
dank zij een eiland, [dat is Chios], het water is vlak.
27. Er is vis
en er is een bron. Wij nemen de priester zijn functie van beschermer af.
28. Wij richten
ons nu tot de god van de sterrenhemel en oriënteren ons op het
sterrenbeeld Canis (de Hond). Dit is zijn stand. Er gaan enkele jaren voorbij.
29. Wij zijn
op een eiland. Dit is de stand van Canis.
30. Er is bescherming
dank zij een bron en er staat een bouwsel (duiventil).
31. Er is timmerhout
(nodig) en wij gaan het bos in onder bescherming
van de priester.
32(1). Wij zijn op een eiland.
Hedwig Roolvink.
e-mail: HedwigisX@cs.com
De lijst met geraadpleegde boeken.
The Disk of Phaistos (Phaestos).
About 1750 B.C. somebody has given an account of the expedition of a group
of people who lived in the mountains and went in search of flat land. This
report
has been preserved on a disk
of clay and was found in Crete at the beginning of
the 20th century during excavations of the palace of Phaistos. The
fact that the disk
was found in a room where also some sacred objects were stored, cannot be used
as
a solid proof that the disk itself is a sacred object, as long as we don't
know who put
it there and when. It is quite possible that the disk was discovered many
centuries
later by a Greek ruler, who decided to put it in a special room together
with other
antiquities, or who himself, like some people now, thought the disk
was a sacred
object, because he could not read the script of Hittite (Luwian) origen.
At the moment the disk is shown in the Archaeological Museum of Herakleion.
The script consists of pictures in relief, arranged spirally. For a period
of 90 years
many attempts
were made to decipher the script, alas without success, because,
among other things, it was considered to be of Greek origin, (linear A
script). It also
. was assumed that the
pictures represented letters or syllabes.
The script probably comes from Asia Minor (Anatolia)
and has to be read from
the right to the left, the usual direction in the Middle East. That appears
from some
inscriptions found in Mallia (Crete) and dated to about 1700 B.C.. The
inscriptions
are in Greek script and so they have to be read from the left to the right.
On these
inscriptions are 2 pictograms of the same meaning as those on the disk,
but they
are put in the reversed order.
Here we are dealing with picture-writing, a script composed of pictograms
and used
by the Hittites. Everybody could read it, independent of the language spoken.
Probably this script was widely known and used in international contacts.
I found
several pictures of the disk in the writings of the Aztecs, like that of
the priest with a
kind of cockscomb.Besides, the men seem to wear a close
fitting cap that can also
be seen in images from an old S. Amercan (?)culture.
This script has to be read in the direction in which people are walking
or looking,
so, in this case, from the right to the left. (Egyptian hieroglyphics are
also read
in that direction). It is quite possible that the author(s) of this report
carved it originally
on the disk of a tree trunk or in wood and that it later
on was copied on a disk
of clay. The circular form indicates that it tells about the ownership of land.
[The Philistines were not the original inhabitants of Crete. According
to the Bible,
Joshua 13: 1-3, they lived in the Middle East and were chased away from
their
homelands by the Israelites. About 1200 BC they (partly) fled to Crete.]
I hope that at the beginning of the new millennium we shall succeed in
resolving at
least one problem of the last century.
The report starts in the center on the side
that has a flower in the middle and
continues on the reverse.
Translation.
1. In the royal house is a (young) prince who hasn't yet come
into power.
The oar means that he is going to demarcate the territory of his sovereignty
2. We, a group of subjects, start by marching through
the woods.
3. We take along with us metal (?), a barbed spear of metal,
fire and some
idols of the god of the flat land which cannot yet take effect, because
we are
still without the protection of a priest.
4. The prince becomes the head of the group.
5. He brings with him fire, a "fork" [that gives him access
to the god Shamash]
and a hammer.
6. We go on through the woods and now we have the protection
of a priest.
7. He protects us indicating the best route by means of a horn
and the flight of
eagles. The route leads to the south with a slight deviation to the west.
8. A woman is accompanying us, she brings with her a "fork"
and a "saucer",
[both give her access to certain gods], and timber.
9. We need the god of the flat land to find flat land for timber
(timber-work), for the
poultry and for cages. The protection of the priest is a help to us.
10. The route leads to the east, as the priest, protecting us, indicates
by means
of a horn (horns) and the flight of eagles.
11. One group goes on through pasture-land (wet land).
12. They have timber, a hammer and sculls for a boat and cross the water.
They go
upstream. The water is smooth, the priest animates the god of the flat
land.
13. The route leads to the west, as the priest, protecting us, indicates
by means of
a horn (horns) and the flight of eagles.
14. There is (wood for) a hammer and there is fish.
15. We have got with us metal (?), a barbed spear of metal, fire and some
idols of the god of the flat land which now take effect, because there
is
the protection of the priest.
16. The route leads to the west, as the priest, protecting us, indicates
by means of
a horn and the flight of eagles.
17. Our group (also) goes then through pasture-land (wet land).
18. We have timber, a hammer and sculls for a boat and cross the water.
We
go upstream. The water is smooth, the priest animates the god of the flat
land.
19. A boat is shipwrecked due to the god of the weather.
20. The prince from our royal house has survived, just as the hammer and
the poultry,
we still have the protection of the priest.
21. There is land with a well and clay, we ramble through the neighbourhood.
22. There is fire for a "fork" of clay [to get access to the god] and we
are protected
by the priest.
23. By means of fire, horns and the flight of eagles the direction is indicated
and the
route leads to the south with a slight deviation to the east.
24. [The first pictogram is illegible]. There is timber (timber-work) of
the woman and
the priest protects us.
25. After a fight we take possession of a peninsula of this shape. It is
flat.
26. There is protection thanks to an island, [that is Chios], the water
is smooth.
27. There is fish and there is a well. We dismiss the priest as our protector.
28. We call upon the god of the starry sky and are guided by the
constellation
Canis. This is its position. A few years pass by.
29. We are on an island. This is the position of Canis.
30. There is protection thanks to a well and there is a structure (pigeon-house).
31. We have (or need ) timber and go into the woods under protection of
the priest.
32(1). We are on an island.
31 - 12- 1999.
Hedwig Roolvink.
e-mail: HedwigisX@cs.com
Books my translation is based on.